Mỹ Áp Phí Cảng Với Tàu Trung Quốc Cập Cảng Hoa Kỳ: Nhắm Tới Sự Áp Đảo Trong Ngành Hàng Hải
Vào vào thứ Năm ngày 17/04/2025 (Theo giờ Hoa Kỳ), Chính quyền Trump vừa công bố áp dụng các khoản phí cảng đối với các tàu do Trung Quốc đóng cập bến tại các cảng Hoa Kỳ. Động thái này được đưa ra sau một cuộc điều tra toàn diện của Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR), bắt đầu từ thời chính quyền Biden và kết luận rằng các chính sách và thực tiễn hàng hải của Trung Quốc là không hợp lý và làm tổn hại đến thương mại Hoa Kỳ.
1. Bối Cảnh Và Lý Do Ban Hành
USTR cho biết Trung Quốc đã đạt được vị thế thống trị trong ngành đóng tàu toàn cầu nhờ các khoản trợ cấp nhà nước lớn và ưu đãi cho các doanh nghiệp nhà nước, khiến các công ty Mỹ và người lao động Mỹ chịu nhiều thiệt thòi. Từ năm 1975 đến nay, sản lượng đóng tàu của Mỹ đã giảm mạnh từ 70 tàu/năm xuống chỉ còn khoảng 5 tàu/năm.
Đại diện thương mại Hoa Kỳ, ông Jamieson Greer, khẳng định: “Tàu và ngành vận tải biển đóng vai trò thiết yếu trong an ninh kinh tế và dòng chảy thương mại tự do của Mỹ. Chính sách mới sẽ bắt đầu đảo ngược sự thống trị của Trung Quốc, xử lý các mối đe dọa đến chuỗi cung ứng Mỹ và khơi dậy nhu cầu đối với tàu đóng tại Mỹ.”’
Nhiều bên cho rằng Hoa Kỳ không có vị thế để giành chiến thắng trong một cuộc chiến kinh tế đặt các hãng vận tải biển sử dụng tàu do Trung Quốc sản xuất vào giữa. Chẳng bao lâu nữa, các tàu do Trung Quốc sản xuất sẽ chiếm 98% số tàu thương mại trên các đại dương của thế giới.
2. Biểu Phí Và Thời Gian Áp Dụng
Các khoản phí mới sẽ được áp dụng theo mỗi chuyến hành trình (per voyage), không tính theo từng cảng cập bến (per port) như đề xuất ban đầu. Thời gian áp dụng bắt đầu từ ngày 14/10/2025, với lộ trình tăng dần đến năm 2028.
Với Chủ Tàu Và Nhà Khai Thác Tàu Do Trung Quốc Sở Hữu:
- Từ 17/4/2025: $0 mỗi tấn trọng tải tịnh (net ton)
- Từ 14/10/2025: $50 mỗi tấn trọng tải tịnh
- Từ 17/4/2026: $80 mỗi tấn trọng tải tịnh
- Từ 17/4/2027: $110 mỗi tấn trọng tải tịnh
- Từ 17/4/2028: $140 mỗi tấn trọng tải tịnh
(Mỗi tàu sẽ chịu phí tối đa 5 lần/năm)
Với Các Nhà Vận Tải Sử Dụng Tàu Đóng Tại Trung Quốc:
- Từ 17/4/2025: $0 mỗi container dỡ hàng
- Từ 14/10/2025: $18 mỗi tấn trọng tải tịnh (khoảng $120/container)
- Từ 17/4/2026: $23 mỗi tấn trọng tải tịnh (khoảng $153/container)
- Từ 17/4/2027: $28 mỗi tấn trọng tải tịnh (khoảng $195/container)
- Từ 17/4/2028: $33 mỗi tấn trọng tải tịnh (khoảng $250/container)
(Mỗi tàu sẽ chịu phí tối đa 5 lần/năm)
Ngoài ra, tàu chở xe (car carrier) đóng ở nước ngoài sẽ bị tính phí dựa trên công suất CEU, bắt đầu từ $150/CEU trong vòng 180 ngày.
3. Các Miễn Giảm Và Ngoại Lệ
Các chủ tàu có thể được miễn giảm phí nếu cung cấp bằng chứng đã đặt hàng tàu đóng tại Mỹ. Miễn giảm này áp dụng cho khối lượng tịnh tương đương hoặc nhỏ hơn so với tàu đặt tại Mỹ. Nếu sau 3 năm vẫn chưa nhận tàu, các khoản phí sẽ bị thu hồi ngay lập tức.
Một số trường hợp được miễn phí bao gồm:
- Tuyến nội địa Mỹ, tuyến Caribbean, các vùng lãnh thổ Mỹ, và cảng Hồ Lớn (Great Lakes)
- Các hãng vận tải Mỹ như Matson, Seaboard Marine
- Tàu đến cảng Mỹ trong tình trạng rỗng để nhận hàng xuất khẩu
- Tàu chở hàng rời như than đá hoặc ngũ cốc
4. Phản Ứng Từ Ngành Hàng Hải
Hội đồng Vận tải Biển Thế giới (WSC) bày tỏ lo ngại sâu sắc, gọi đây là “bước đi sai hướng”, và cho rằng phí mới có thể làm tăng $600–$800/container, gấp đôi chi phí vận chuyển hàng xuất khẩu Mỹ.
WSC cảnh báo biện pháp này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nông dân, nhà sản xuất và người tiêu dùng Mỹ, đồng thời không mang lại hiệu quả đáng kể trong việc phục hồi ngành hàng hải nội địa.
5. Tác Động Chiến Lược
USTR đề xuất một hệ thống dự trữ vận chuyển hàng xuất khẩu Mỹ trên các tàu mang cờ Hoa Kỳ theo lộ trình như sau:
- Ngay lập tức: 1% hàng xuất khẩu
- Năm 2: 3%
- Năm 3: 5% (trong đó 3% trên tàu đóng tại Mỹ)
- Năm 7: 15% (trong đó 5% trên tàu đóng tại Mỹ)
Chiến lược này nhằm tăng năng lực vận tải biển trong nước, khuyến khích đóng tàu nội địa và giảm phụ thuộc vào Trung Quốc.
6. Kết Luận
Việc Mỹ áp dụng phí cảng với tàu Trung Quốc là bước đi quyết đoán nhằm giành lại vị thế trong ngành đóng tàu và vận tải biển toàn cầu. Tuy nhiên, chính sách này cũng đặt ra nhiều thách thức cho doanh nghiệp vận tải, các nhà xuất nhập khẩu và toàn bộ chuỗi cung ứng quốc tế.
Real Logistics nhận thấy tầm quan trọng của việc cập nhật kịp thời các thay đổi chính sách ảnh hưởng đến thương mại toàn cầu. Chúng tôi cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp để:
- Tư vấn chiến lược logistics thích ứng với biến động,
- Tối ưu hóa tuyến vận chuyển và chi phí,
- Giảm thiểu gián đoạn và đón đầu cơ hội mới.
Hãy để Real Logistics trở thành đối tác logistics chiến lược của bạn trong thời kỳ nhiều biến động này.
—————————————
Real Logistics Co.,Ltd
👉 Facebook: Real Logistics Co.,Ltd
👉 Tuyển Dụng: Life at Real Logistics
Trụ sở chính - TP Hồ Chí Minh:
📍 Địa chỉ: Số 39 - 41 B4, P. An Lợi Đông, TP Thủ Đức, TP.HCM
📞 Số điện thoại: 0283.636.3888
📧 Email: info@reallogistics.vn
Chi nhánh - Hà Nội:
📍 Địa chỉ: 51 Quan Nhân, P. Nhân Chính, Q. Thanh Xuân, TP Hà Nội
📞 Số điện thoại: 0936.386.352
📧 Email: han@reallogistics.vn
