Tổng thống Trump Tố Cáo 8 Hình Thức Gian Lận Phi Thuế Quan – Việt Nam Cần Chuẩn Bị Gì?

Ngày 21/4/2025, Tổng thống Donald Trump đã công bố danh sách 8 hình thức gian lận phi thuế quan mà ông cho rằng đang gây tổn hại nghiêm trọng đến thương mại toàn cầu và lợi ích kinh tế của Mỹ. Động thái này diễn ra ngay trước thềm các cuộc đàm phán thương mại quan trọng với Nhật Bản và Hàn Quốc, và có thể ảnh hưởng đến các đối tác thương mại lớn khác, bao gồm cả Việt Nam.​

1. 8 Hình Thức Gian Lận Phi Thuế Quan Theo Tổng thống Trump

• Thao túng tiền tệ: Việc duy trì tỷ giá thấp để hỗ trợ xuất khẩu bị coi là hành vi cạnh tranh không lành mạnh.​
• Thuế VAT như thuế quan ngụy trang: Hoàn thuế VAT cho hàng xuất khẩu được xem là trợ cấp xuất khẩu trá hình.​
• Bán phá giá dưới giá thành: Bán sản phẩm ra thị trường quốc tế với giá thấp hơn chi phí sản xuất.​
• Trợ cấp xuất khẩu và trợ cấp chính phủ khác: Các khoản hỗ trợ tài chính từ chính phủ nhằm thúc đẩy xuất khẩu.​
• Tiêu chuẩn nông nghiệp mang tính bảo hộ: Ví dụ như việc EU cấm ngô biến đổi gen.​
• Tiêu chuẩn kỹ thuật mang tính bảo hộ: Chẳng hạn như "bài kiểm tra bóng bowling" của Nhật Bản đối với ô tô nhập khẩu.​
• Làm giả, vi phạm bản quyền và đánh cắp sở hữu trí tuệ: Ước tính gây thiệt hại hơn 1.000 tỷ USD mỗi năm cho Mỹ.​
• Chuyển tải để né thuế quan: Chuyển hàng hóa qua nước thứ ba để tránh thuế.​

2. Tác Động Đến Việt Nam

2.1. Thao túng tiền tệ

Việt Nam từng bị Mỹ đưa vào danh sách giám sát thao túng tiền tệ vào năm 2020, nhưng đã được gỡ bỏ vào năm 2021. Tuy nhiên, với việc đồng Việt Nam giảm giá mạnh trong năm 2024, dẫn đến thặng dư thương mại với Mỹ vượt 110 tỷ USD, nguy cơ bị Mỹ "gọi tên" trở lại là rất cao.

2.2. Thuế VAT và hoàn thuế

Việt Nam áp dụng thuế VAT 10%, với mức 0% cho hàng xuất khẩu và hoàn thuế cho doanh nghiệp đủ điều kiện . Mỹ có thể coi đây là trợ cấp xuất khẩu trá hình, đặc biệt trong bối cảnh các ngành như dệt may, điện tử và nông sản đang cạnh tranh gay gắt với các nước có VAT thấp hơn.​

2.3. Chuyển tải để né thuế

Việt Nam từng bị Mỹ áp thuế hơn 400% đối với thép nhập khẩu do nghi ngờ chuyển tải từ Trung Quốc . Gần đây, Mỹ tiếp tục lo ngại về việc hàng hóa Trung Quốc được chuyển qua Việt Nam để tránh thuế.

2.4. Vi phạm sở hữu trí tuệ

Việt Nam vẫn đối mặt với các vấn đề về vi phạm bản quyền và hàng giả. Mỹ đã bày tỏ lo ngại về việc thực thi luật sở hữu trí tuệ tại Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại điện tử.

2.5. Rào cản kỹ thuật và nông nghiệp

Mặc dù Việt Nam không áp dụng các tiêu chuẩn bảo hộ quá mức, nhưng một số quy định như giấy phép nhập khẩu và tiêu chuẩn kỹ thuật có thể bị Mỹ xem là rào cản thương mại.​

3. Khuyến Nghị Cho Doanh Nghiệp Việt Nam

Nếu bị “gọi tên” là gian lận phi thuế quan, các mặt hàng chủ lực của Việt Nam (dệt may, điện tử, nông – thủy sản) sẽ đối mặt với:

• Thuế trừng phạt cao
• Rào cản kỹ thuật mới
• Mất lợi thế cạnh tranh trên thị trường Mỹ
• Gia tăng chi phí logistics và chứng minh nguồn gốc

Dưới bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng, Việt Nam cần chủ động triển khai một loạt giải pháp chiến lược để ứng phó với nguy cơ bị nằm trong danh sách gian lận phi thuế quan.

• Minh bạch chuỗi cung ứng và truy xuất nguồn gốc, đặc biệt thông qua việc số hóa chứng nhận xuất xứ (CO) và kiểm soát chặt nguyên liệu nhập khẩu – nhất là với hàng hóa có nguy cơ cao từ Trung Quốc. 
• Chính sách hoàn thuế VAT cần được rà soát kỹ lưỡng, minh bạch hóa quy trình để tránh bị quy kết là hình thức trợ cấp xuất khẩu trá hình. 
• Chuẩn bảo hộ sở hữu trí tuệ cũng cần được nâng cao bằng cách kiểm soát hàng giả, vi phạm bản quyền, và phối hợp với các tổ chức Mỹ để tránh rơi vào "tầm ngắm". 
• Cải thiện các rào cản kỹ thuật, đơn giản hóa thủ tục nhập khẩu và tiêu chuẩn kiểm định để không bị đánh giá là bảo hộ trá hình. 
• Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, nhằm giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ và tăng cường hiện diện tại EU, Nhật Bản và ASEAN. 
• Chủ động đối thoại, tham gia đàm phán song phương và tìm kiếm cơ chế bảo vệ thương mại phù hợp sẽ giúp Việt Nam tăng tính chủ động và vững vàng hơn trước các diễn biến khó lường từ chính sách quốc tế.

4. Kết Luận

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang có nhiều biến động, việc Tổng thống Trump công bố danh sách 8 hình thức gian lận phi thuế quan là một cảnh báo nghiêm trọng đối với các đối tác thương mại của Mỹ, bao gồm cả Việt Nam. Doanh nghiệp và cơ quan quản lý Việt Nam cần chủ động rà soát và điều chỉnh chính sách để tránh bị ảnh hưởng tiêu cực từ các biện pháp thương mại của Mỹ.

—————————————

Real Logistics Co.,Ltd

👉 Facebook: Real Logistics Co.,Ltd

👉 Tuyển Dụng: Life at Real Logistics

Trụ sở chính - TP Hồ Chí Minh:

📍 Địa chỉ: Số 39 - 41 B4, P. An Lợi Đông, TP Thủ Đức, TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0283.636.3888

📧 Email: info@reallogistics.vn

Chi nhánh - Hà Nội:

📍 Địa chỉ: 51 Quan Nhân, P. Nhân Chính, Q. Thanh Xuân, TP Hà Nội

📞 Số điện thoại: 0936.386.352

📧 Email: han@reallogistics.vn